Navigatie

Wat is een CVA (Cerebro Vasculair Accident)

Bij een beroerte, of ook wel een CVA genoemd gaat er iets mis in de bloedvaten van de hersenen. Een Cerebro Vasculair Accident (CVA) is een ongeluk in de bloedvaten waarbij de bloedvoorziening van de hersenen plotseling wordt onderbroken en beschadigd raakt. CVA is een verzamelnaam voor een herseninfarct en een hersenbloeding.

Een zichtbaar gevolg van een CVA kan zijn dat iemand zich op een andere manier beweegt, verward gaat praten of een scheven mond krijgt. Ook zijn er onzichtbare gevolgen waarbij het gaat om verandering in communicatie, gevoelens en gedrag.

Video “Wat is een beroerte?” Hartstichting

Oorzaken en gevolgen

Oorzaken van een CVA
Verschillende risicofactoren kunnen een rol spelen bij het ontstaan van een herseninfarct.

De belangrijkste zijn:

  • verhoogde bloeddruk
  • roken
  • suikerziekte
  • hartritmestoornis
  • verhoogd cholesterolgehalte
  • hart- en vaatziekten
  • overgewicht
  • langdurige stress
  • te weinig lichaamsbeweging

De belangrijkste risicofactor bij een hersenbloeding is een verhoogde bloeddruk.

Revalidatie na ziekenhuisopname

Gevolgen van een CVA

De gevolgen van een CVA kunnen ingrijpend zijn, zowel lichamelijk als psychosociaal. De gevolgen hangen af van de grootte en de plaats van het getroffen gebied in de hersenen.
Hieronder leest u de meest voorkomende gevolgen:

  • verlamming en/of gevoelsstoornissen aan één kant van het lichaam
  • stoornissen bij het zien (hemianopsie of dubbelzien)
  • Taalstoornis (afasie
  • spraakstoornis (dysartrie)
  • slikproblemen
  • een stoornis in de waarneming van 1 kant van het lichaam (neglect)
  • onhandigheid (coördinatiestoornissen) aan één kant
  • onzichtbare gevolgen, zoals vermoeidheid, sneller emotioneel of geprikkeld, minder goed kunnen concentreren, minder flexibel

Voor meer informatie kunt het Patiënt Informatie Dossier (PID) van het Martini Ziekenhuis hier lezen, of u bekijkt de website van de hartstichting: hartstichting.nl/hart-en-vaatziekten/beroerte

Zie hier wie er allemaal betrokken zijn bij de CVA Keten Groningen

Behandeling na een CVA

Voor goede zorg na een beroerte of CVA, is snel starten met een behandeling van levensbelang.
Het ambulancepersoneel start in de ambulance al met onderzoek. Ze delen onderweg informatie en bijzonderheden over u met het ziekenhuis. Het behandelteam weet dan al veel over u voordat u aankomt en staat voor u klaar op de Spoedeisende Hulp.

Als u in het ziekenhuis bent, werken verschillende specialisten als één expertiseteam met elkaar samen. Zo doet de neuroloog meteen lichamelijk onderzoek en verschillende testen bij u. Daarna krijgt u een CT-scan bij Radiologie. Er worden röntgenfoto’s van uw hoofd gemaakt om te zien of u een hersenbloeding of herseninfarct heeft. Na deze snelle onderzoeken wordt gauw gestart met de eerste behandeling.

Na de eerste onderzoeken op de Spoedeisende Hulp gaat u naar een speciale stroke unit. De stroke-unit is een speciale verpleegkamer. De bedden hebben speciale apparatuur om verschillende lichaamsfuncties goed in de gaten te houden. Ook volgen daar verdere onderzoeken, om zo goed mogelijk te begrijpen wat de oorzaak is van uw beroerte. U blijft in ieder geval de eerste 24 tot 48 uur op deze kamer. Daarna gaat u naar een normale patiëntenkamer op verpleegafdeling Neurologie. Gemiddeld blijft u na een beroerte 6 dagen in het ziekenhuis.

Er wordt zo snel mogelijk gestart met mobiliseren en revalideren, bij voorkeur binnen 24 uur.
U krijgt hierbij te maken met verschillende disciplines, waaronder een verpleegkundige, verpleegkundig specialist CVA, ergotherapeut, logopedist en fysiotherapeut. Als het nodig is kan u ook te maken krijgen met een diëtist, neuropsycholoog en revalidatiearts.

Daarnaast krijgen u en uw partner of familie uitgebreid voorlichting over het CVA die u heeft gehad, de gevolgen daarvan en de mogelijkheden van herstel.
In het Martini Ziekenhuis krijgt u een Patiënt Informatie Dossier waar alle informatie over het CVA in vermeld staat die voor u en uw naasten van belang zijn, ook na de opname in het ziekenhuis.

Voor meer informatie over uw opname in het UMCG, klik hier

Voor meer informatie over uw opname in het MZH, klik hier

Voor meer informatie over uw opname in het OZG, klik hier

Nadat u bent uitbehandeld in het ziekenhuis is er de mogelijkheid om te revalideren. Er is vaak sprake van spontaan herstel na een beroerte, maar dit gebeurt niet bij ieder persoon. Om verder te herstellen na een CVA is er meestal revalidatie nodig. Tijdens de revalidatie wordt herstel gestimuleerd en wordt er geleerd hoe u verantwoord kan omgaan met uw lichamelijke beperkingen. Soms is het nodig om voor uw revalidatie naar een revalidatie-instelling te gaan, soms kunt u na uw verblijf in het ziekenhuis meteen weer naar huis. Zo nodig kunnen er dan therapieën in de thuissituatie worden ingeschakeld om daar verder te revalideren.

Hoe u verder gaat revalideren wordt met u besproken tijdens uw ziekenhuisverblijf. De meest gebruikelijke mogelijkheden na ontslag zijn:

Als u nog revalidatie nodig heeft, wordt bij het ontslag geregeld dat u therapie krijgt van een ergotherapeut, logopedist en/of fysiotherapeut. Zij kunnen bij u aan huis komen of u gaat naar hun praktijk. In de regio Groningen is er een netwerk van paramedici met expertise op het gebied van revalidatie na CVA. cvanetwerkgroningen.nl

Het is goed mogelijk dat u thuis tegen (onverwachte) beperkingen aanloopt. Het betreft hier vooral de ‘onzichtbare gevolgen’ , die na een beroerte kunnen optreden. Deze zijn aan de buitenkant niet zichtbaar, maar merken u of uw omgeving in uw dagelijks leven. Deze gevolgen kunnen bijvoorbeeld vermoeidheid zijn, of meer moeite met plannen en geheugen. In de eerste weken na een beroerte zijn de onzichtbare gevolgen niet altijd direct duidelijk. Ze kunnen ook na verloop van tijd weer afnemen of herstellen. Om u en uw naasten hierin zo goed mogelijk te ondersteunen neemt een gespecialiseerde CVA-nazorgverpleegkundige van TSN Thuiszorg ongeveer 2 weken na ontslag uit het ziekenhuis telefonisch contact met u op om een afspraak te maken voor een huisbezoek. Deze verpleegkundige kan u adviseren en zo nodig doorverwijzen.
tsn-thuiszorg.nl/specialistische-zorg/nazorg-bij-een-beroerte

Bent u opgenomen geweest in het UMCG en bent u jonger dan 67 jaar, dan krijgt u deze nazorg van een verpleegkundig consulent CVA op de polikliniek neurologie.

Dit is een revalidatieafdeling in een verpleeghuis. U krijgt daar een revalidatieprogramma dat is afgestemd op uw persoonlijke situatie.
De verzorging, behandeling en begeleiding zijn in handen van gespecialiseerde medewerkers.
Het doel van de revalidatie is om samen met u te gaan werken aan uw herstel en zelfstandigheid.
Hoe lang u opgenomen blijft op de revalidatieafdeling, hangt af van uw herstel. De duur van een verblijf kan variëren van enkele weken tot een paar maanden.
Op de websites van de instellingen, allen aangesloten bij de CVA-zorgketen Groningen, kunt u meer informatie vinden.

Wanneer u na de revalidatie weer thuis bent en de draad van uw leven weer wilt gaan oppakken, kunnen u en/of uw naaste(n) tegen problemen aan lopen. Om u hierbij zo goed mogelijk te ondersteunen zal een gespecialiseerde CVA-nazorgverpleegkundige binnen 2 weken na ontslag contact met u opnemen om een afspraak te maken voor een huisbezoek.

De revalidatiearts kan u verwijzen naar dit revalidatiecentrum. Hier krijgt u een individueel en intensief programma. Daarin is ook aandacht voor de overige gezinsleden en het hervatten van werk. In de meeste gevallen worden relatief jonge patiënten hierheen verwezen.

Er zijn 2 mogelijkheden:

  • Als u nog niet thuis kunt verblijven, wordt u opgenomen in het revalidatiecentrum. Als het mogelijk is, kunt in de weekenden een dagje of het hele weekend naar huis.
  • Kunt u wél thuis verblijven, dan kunt u poliklinisch revalideren bij Beatrixoord. U gaat dan meerdere keren (meestal 2-3 keer per week) naar het revalidatiecentrum, de rest van de tijd bent u thuis.

Voor meer informatie zie de website: https://www.umcg.nl/-/nah-revalidatie

Wanneer de revalidatie is afgerond zult u thuis gaan proberen de draad van het leven weer op te pakken. Hierbij kunnen u en/of uw partner tegen problemen aan lopen. Om u hierbij zo goed mogelijk te ondersteunen zal u vanuit het revalidatiecentrum nog enige tijd begeleid worden.

De Nederlandse patiëntenvereniging ‘Hersenletsel.nl’ komt op voor de belangen van mensen die zelf een beroerte hebben gehad of die iemand in de naaste omgeving hebben die door een beroerte is getroffen. De vereniging steunt mensen om zo goed mogelijk met de gevolgen van een beroerte verder te leven. Op allerlei plaatsen zijn er lotgenotengroepen die maandelijks bij elkaar komen met als belangrijkste doel ervaringen uit te wisselen en steun te vinden bij elkaar. Meer informatie hierover vindt u hier.

Websites die u mogelijk interesseren

breinlijn.nl
Heeft u of uw naaste hersenletsel? Of ontmoet u beroepsmatig mensen met hersenletsel? In Nederland helpt Breinlijn u op weg naar passende ondersteuning. De gratis hulpdienst is online en telefonisch bereikbaar via www.breinlijn.nl of 085 – 225 0244. Vragen vanuit Groningen en Drenthe worden regionaal beantwoord door het hersenletselteam van Hersenletsel Netwerk Noord .

Op de website hersenletseluitleg.nl leest u in begrijpelijke taal wat een beroerte is, wat de gevolgen zijn en krijgt u tips en adviezen om er mee om te gaan.

cvanetwerkgroningen.nl
Heeft u een beroerte gehad? Bent u op zoek naar een fysiotherapeut, ergotherapeut en/of een logopedist? Dan kunt u terecht bij het Multidisciplinair CVA netwerk Groningen (en omstreken). Dit is een netwerk van fysiotherapeuten, ergotherapeuten en logopedisten in de regio Groningen, die onderling samenwerken. Zij zijn gespecialiseerd in het begeleiden van patiënten na een beroerte (CVA). Zij bieden u de zorg die u nodig heeft om zo optimaal mogelijk te kunnen functioneren. Op deze website kunt u een fysiotherapeut, ergotherapeut of logopedist vinden bij u in de buurt.

youngstroketoolbox.nl
De website is speciaal voor mensen die op jonge leeftijd (onder de 50) te maken krijgen met een hersenbloeding, herseninfarct of een afwijking van de hersenvaten. Op de website wordt verwezen naar zorgverleners in de regio Nijmegen/Arnhem. Mocht u meer willen weten over het zorgaanbod in de regio Groningen dan kunt u in overleg met de huisarts verwezen worden naar de revalidatiearts van het Martini Ziekenhuis.

https://experiment-uitkomstindicatoren.nl/bouwstenen/interventies/patientgerichte-infographic-cva/
Deze informatie is voor mensen die een herseninfarct hebben doorgemaakt en direct vanuit het ziekenhuis naar huis gingen.

vroegeinterventie.nl
Op deze website vind u informatie over begeleiding en revalidatie bij werkhervatting. De huisarts, bedrijfsarts, of revalidatiearts kan u hier naar toe verwijzen.

meenoord.nl
www.meedrenthe.nl
U kunt bij MEE terecht voor onafhankelijke cliëntondersteuning met vragen op het gebied van zorg, wonen en welzijn, maar ook participatie, werk, inkomen en onderwijs. MEE is er voor mensen met en zonder beperking en ook voor hun naasten en mantelzorgers. Mantelzorgondersteuning Gemeente Groningen

humanitas.nl
mantelzorg.nl (landelijk)
Steunpunt Mantelzorg is er voor iedereen die zorgt voor een ander. Zij geeft informatie en advies, een luisterend oor, informatie en tips over respijtzorg, persoonlijke hulp, vrijwillige ondersteuning.

https://www.werkenmethersenletsel.nl/NL/werknemers

Op deze website vindt u op een makkelijke en informatieve manier een tiental tips, waarmee u goed op weg geholpen wordt in uw re-integratieproces naar werk na een CVA.

 

Informatie voor naasten

Een beroerte kan een grote impact hebben op de getroffene en de naasten.
Eenmaal weer thuis na de ziekenhuisopname of revalidatie in een instelling is de gemeente verantwoordelijk voor de gezondheid en het welzijn van de patiënt en naasten. Hier vindt u informatie en handige links naar organisaties die hulp of informatie kunnen bieden op verschillende gebieden.
Op de website Naasten in Beeld van de Harteraad vindt u algemene informatie over alle aspecten waar je als partner of naaste mee te maken kunt krijgen wanneer je partner of naaste wordt getroffen door een beroerte. https://harteraad.nl/leven-met/naasten/

Er bestaan ambulante begeleiders die deskundig zijn in het begeleiden van mensen met niet aangeboren hersenletsel (NAH) en hun naasten. Ze worden gefinancierd door de gemeente binnen de Wet maatschappelijke Ondersteuning (WMO). U kunt zelf contact met hen leggen. Zij begeleiden ook de financiering via de WMO.

Niet Aangeboren Hersenletsel. nah.nl
Mantelzorger, waar loopt u tegenaan? nah.nl/mantelzorger/
Loopt u vast als partner? nah.nl/voor-naasten/loopt-u-vast-als-partner-/